Z DZIEJÓW ZAKONU FRANCISZKAŃSKIEGO

          Franciszkanie to szereg zgromadzeń nawiązujących do reguły zakonnej ułożonej przez św. Franciszka z Asyżu. Początek zakonowi dał św. Franciszek, który poruszony łaską Bożą postanowił podjąć życie pokutne, wiernie zachowując Ewangelię. Kiedy przyłączyli się do niego pierwsi naśladowcy, ułożył regułę, którą ustnie zatwierdził w 1209 r. papież Innocenty III, a ostatecznie potwierdził pisemnie w 1223 r. – wydając bullę – papież Honoriusz III. Franciszek, jego współbracia i uczniowie kładli nacisk na naśladowanie Jezusa Chrystusa i życie w prostocie i ubóstwie.
              Zakon Braci Mniejszych (po łacinie Ordo Fratrum Minorum w skrócie OFM), bo tak brzmi jego pełna nazwa, zapoczątkował w Kościele Katolickim nowy typ zakonów, zwanych żebrzącymi lub mendykanckimi. Zakon jeszcze za życia św. Franciszka osiągnął liczbę kilku tysięcy członków. Pierwsi Bracia Mniejsi rozeszli się szybko po Europie, ogarniając, podobnie jak dominikanie, cały obszar zachodniego chrześcijaństwa.
Różna interpretacja i praktyka surowego przepisu reguły o ubóstwie spowodowała, że jednolity początkowo zakon począł od XIV w. dzielić się na różne odłamy, a od 1517 r. nawet formować się przy udziale papieży w odrębne administracyjnie zakony. Na początku XIV w. wyodrębnił się odłam franciszkanów tzw. obserwancki, pragnący wierniejszego przestrzegania ideału franciszkańskiego.
           Obecnie istnieją trzy główne gałęzie wszystkie oparte na tej samej regule, a różniące się tylko odmiennymi konstytucjami oraz różnym krojem i barwą noszonego habitu. Są to Zakon Braci Mniejszych (OFM), zwanych powszechnie franciszkanami, w Polsce bernardynami lub reformatami, którym papieże Leon X w 1517 r. i Leon XII w 1897 r. przyznali pieczęć całego zakonu oraz pierwszeństwo przed pozostałymi gałęziami zakonu (obecnie na świecie jest 17 922 członków), noszą oni brązowy habit. Następnie Zakon Braci Mniejszych Konwentualnych (OFM Conv.), zwani minorytami, w Polsce franciszkanami (obecnie na świecie 4514 franciszkanów konwentualnych), noszą oni habit czarny. Zakon Braci Mniejszych Kapucynów (OFM Cap.) (obecnie na świecie 11 045 kapucynów) noszą oni habit brązowy z charakterystycznym wydłużonym kapturem.
Do Polski przybyli Franciszkanie już w 1236 r,. osiadając w Krakowie i Wrocławiu. W 1453 r., za sprawą św. Jana Kapistrana pojawili się w Polsce obserwanci, zwani u nas bernardynami. Od roku 1587 obecni są w naszym kraju Bracia Mniejsi Ściślejszej Obserwancji, zwani w Polsce reformatami. Podobnie jak to miało miejsce w całej Europie, również i u nas nastąpił ich szybki rozwój. Natomiast Kapucynów sprowadził do Polski  dopiero ok. 1681 r. król Jan III Sobieski po zwycięstwie wiedeńskim.
      Główni polscy święci i błogosławieni z rodziny franciszkańskiej to: Jakub Strzemię, Jan z Dukli, Honorat Koźmiński, Maksymilian Maria Kolbe, Rafał Chyliński, Rafał z Proszowic, Szymon z Lipnicy i Władysław z Gielniowa.